در دوره جدید ریاستجمهوری ترامپ، سیاست خارجی آمریکا رویکردی تهاجمی، پرریسک و مبتنی بر فشار حداکثری اتخاذ کرده است. ترامپ با تعیین مهلتهای کوتاه برای توافق با ایران، پایان جنگ اوکراین و مذاکره تعرفهای با چین، تلاش دارد موفقیتهای فوری رقم بزند. با این حال، تاکتیکهای تهدیدآمیز او در برابر مقاومت بازیگرانی چون چین، ایران و روسیه با چالشهای جدی روبهرو شده و دستاوردهای پایدار چندانی رقم نزده است.
دونالد ترامپ ۲۰ ژانویه ( ۱ بهمن) برای دومین بار به عنوان رئیس جمهوری آمریکا به کاخ سفید بازگشت. وی در دور اول ریاست جمهوریاش برنامههای غیرمنتظرهای حتی برای متحدان آمریکا داشت که با واکنشهای بسیاری همراه بود. طبق گزارشهای متعدد رسانههای بینالمللی، ترامپ این بار هم برای همه دنیا از جمله ایران برنامههای متفاوتی خواهد داشت که میتواند ترکیبی از سیاستهای دور قبل و جدید باشد.
چهل و هفتمین رئیس جمهور آمریکا که به نوعی میراث دار ریگانیسم و با تفکر نئومحافظه کاری بار دیگر مهمان کاخ سفید شده است برخلاف آنچه که شعار می دهد نه تنها پیام آور صلح برای جامعه جهانی نیست که با شعار نخست آمریکا و نگاه تاجرمابانه بیشتر به آشوب سازی در روابط بینالملل دامن خواهد زد.
«گاردین» نوشت که کشورهای اروپایی نگرانی عمیقی نسبت به سیاست خارجی دولت «دونالد ترامپ» دارند زیرا احساس می کنند وی فردی غیرقابل پیشبینی است که حرف اول و آخر را در مورد همه مسائل می زند.
با فرض اینکه ترامپ خواهان جایگزینی برای یک درگیری بیپایان دیگر است، اولین قدم باید توافق هستهای جدید با ایران باشد.
با توجه به ترکیب کنگره ایالات متحده، به نظر می رسد هر توافقی که توسط دولت جدید با ایران حاصل شود، احتمالا با مخالفت کمتری در ساختار سیاسی آمریکا مواجه خواهد شد.
ایران و روسیه توافقنامهای ۲۰ ساله و راهبردی امضا کردند که حوزههایی مانند دفاع، انرژی، تجارت و فناوری را شامل میشود. این پیمان که روابط دو کشور را به سطح اتحاد راهبردی ارتقا داده، در پاسخ به تحریمهای غرب و چالشهای ژئوپلیتیکی از جمله فشارهای آمریکا، طراحی شده است. کارشناسان این توافق را اقدامی پیشگیرانه برای تقویت همکاریها و کاهش نفوذ غرب در معادلات جهانی میدانند.
با آغاز ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» طی دو روز تا شش ماه مشخص خواهد شد که وضعیت کنونی بینالمللی تا چه حد و در چه مسیری تغییر خواهد کرد و ایالات متحده و کل جهان به کدام سو خواهند رفت.
رادیوی آزاد اروپا در مجموعه پیشبینیهایی که برای ماههای آینده منتشر کرده؛ گستردهتر شدن جنگ اوکراین و صفآرایی بلوک غرب در برابر قدرتهای در حال ظهور ضدغربی؛ افزایش چهرهها، احزاب و جنبشهای پوپولیستی و رهبران اقتدارگرا در سطح جهان و انزوا و رکود دموکراسی و نهادهای دموکراتیک؛ و همچنین نقش محوری دونالد ترامپ در تغییر دینامیسم بینالمللی را مهمترین تحولات- تقریباً قطعی- دنیا در ماههای آتی عنوان کرده است. در این مجموعه مطالب؛ درباره اتحادیه اروپا هم پیشبینی شده که در ماههای باقیمانده از سال ۲۰۲۵ شاهد رسوخ پوپولیسم در کشورهای این اتحادیه خواهیم بود- که تاکنون مانند دژی مستحکم از دموکراسی حفاظت کرده و در مقابل اقتدارگرایی مقاومت کرده است.
اشتها برای گسترش قطعاً باعث شده که برخی در داخل دولت اسرائیل فکر کنند که اکنون میتوانند از موفقیتهای نظامی اخیر سرمایهگذاری کنند و قلمرو خود را گسترش دهند. ایتامار بنغفیر وزیر امنیت ملی و بزالل اسموتریچ وزیر دارایی، دو تن از رهبران راست افراطی اسرائیل، نیات خود را پنهان نمیکنند: آنها میخواهند موفقیت نظامی اسرائیل را بهگونهای تحکیم کنند که شکل منطقه را تغییر دهد.
دولت جو بایدن که آخرین روز خود را سپری کرد، مذاکره ای با رژیم طالبان برای تبادل زندانیان داشت. موضوع این مذاکرات تبادل سه آمریکایی بازداشتشده در افغانستان با یک زندانی افغان متهم به عضویت در القاعده است که در گوانتانامو نگهداری میشود. این زندانی که محمد رحیم الافغانی نام دارد، متهم است با اسامه بنلادن، رهبر پیشین القاعده، ارتباط داشته است. سه آمریکایی زندانی در افغانستان رایان کربت، جورج گلزمن و محمود حبیبی هستند که سال ۲۰۲۲ دستگیر شدهاند.