سیاست خارجی ترامپ بر پایه اولویتبخشی به منافع ملی آمریکا و تقلیل نقشآفرینی ساختارهای چندجانبه بنا شده است. این رویکرد ضمن تضعیف انسجام جبهه غربی، موجب بازتعریف روابط ایالات متحده با متحدانش شده؛ فرآیندی که آثار آن، حتی در فضای پساتر از دوران ترامپ نیز ادامه دارد.
اگرچه در کل مناظره میان جوبایدن و دونالد ترامپ حاشیه بر متن غلبه داشت و برخی مواضع به طور شفاف بیان نشد اما جمع بندی مجموعه نظریات نشان دهنده این است که ترامپ و بایدن به عنوان کاندیداهای دو حزب اصلی آمریکا باقی خواهند ماند.
با توجه به رویکرد تاریخی ترکیه و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به نظر می رسد این کشورها با توسعه روابط فی مابین، مايل به ايجاد توازني راهبردي در مقابل جمهوری اسلامی ايران هستند. هر چند در سالهای اخیر این کشورها چراغ سبزهایی برای توسعه روابط و تنش زدایی با ایران نشان دادهاند، اما به طور همزمان، علاقه مندند فرصتها و گزینه های متعددی برای روابط خارجی خود در منطقه ایجاد کنند و این زنگ خطری برای نقش آفرینی فعالانه ایران در معادلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی منطقه خواهد بود.
با توجه به خصومتهایی که آمریکا و همپیمانان اروپاییاش نسبت به ایران داشتند به نظر نمیرسد در آینده نزدیک شاهد برطرف شدن این خصومتها باشیم بنابراین نگاه به شرق سازنده است و می توان در دو حوزه جغرافیایی و سیاسی به اهمیت آن پرداخت.
چین گرفتار یک دام عربی شده و با وعده واگذاری یکی از جزایر سه گانه به چین توسط امارات ، وسوسه شده اند که به نفع امارات و بر ضد حاکمیت ملی ایران اظهار نظر مداخله جویانه بکنند.
معرکه گیری تروئیکای اروپا بر سر فعالیت هسته صلح آمیز ایران و اغراق و بزرگنمایی در خصوص ذخایر اورانیوم ۶۰ و ۲۰ درصدی ایران با چاشنی گزارش یکسویه مدیرکل آژانس نشان می دهد نوع نگاه آژانس، تروئیکای اروپا و آمریکا به فعالیت هسته ای ایران همچنان در مسیر سیاسی پیش می رود.
هر چند که در حال حاضر ماجرای محکومیت ترامپ اثری روی انتخابات نداشته است و چه بسا باعث افزایش اعانات انتخاباتی به نفع کمپین انتخاباتی ترامپ هم شده باشد،اما از حالا نمی توان پیش بینی قطعی درباره سرنوشت انتخابات آمریکا داشت و همه چیز به آینده بستگی دارد.
حرکت کشورهای اروپائی برای به رسمیت شناختن فلسطین پس از 76 سال از اشغال این کشور توسط رژیم صهیونیستی هر چند با تاخیر صورت می گیرد اما گام مهمی برای جبران بی تفاوتی کشورهای اروپائی نسبت به رنجهای ملت فلسطین به شمار می رود.
رویکرد دولت سیزدهم مبتنی بر اولویت دادن به تقویت روابط با همسایگان، فرصت ارزشمندی برای تداوم تحولات مثبت در روابط تهران- باکو ایجاد کرده و افتتاح این سد نشانه موفقیت سیاست همسایگی ایران است.
اصولا یکسری نظریاتی در روابط بینالملل وجود دارد که این نظریات معتقدند اساساً هر قدرتی تلاش میکند که در سلسله مراتب قدرت در نظام بینالملل جایگاه بالاتری را کسب کند بنابراین به طور طبیعی کشورهایی که درجهای از قدرت بالا را دارند میتوانند از یک قدرت بزرگ به ابر قدرت تبدیل شوند در این صورت یک نظمی را ایجاد میکنند که در آن نظم به نام خیر عمومی و برای همه است اما در اصل به نفع قدرت بزرگتر تنظیم شده است.
در دولت سیزدهم در روابط تجاری ایران و ترکیه شاهد جهش بوده و انتظار میرود با توافقاتی که در قالب نقشه جامع همکاریهای مشارکتی دو کشور انجام میشود این حجم روابط تجاری به ۳۰ میلیارد دلار در بازه زمانی میان مدت نزدیک شود.